وقتی امضا کننده قرار داد سعدآباد تهران از حقوق مسلم مردم ایران م

حسن روحانی نیامده مواضع دولتمردان آمریکا را مطالبه کرد

گروه سیاسی- کمیل نقی پور: حسن روحانی در اولین گام انتخاباتی خود با مقامات آمریکایی هم نوا شد.

وی امروز در جمع فرزندان هاشمی، مدیران دولت موسوم به سازندگی و همچنین بخشی از هواداران خود به صورت رسمی کاندیداتوری خود در انتخابات ریاست جمهوری را اعلام کرد.

البته صبح امروز روزنامه نزدیک به خانواده هاشمی رفسنحانی گفتگویی از دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی منتشر کرد که روحانی در این گفتگو صراحتا اظهارات مقامات آمریکایی درباره موضوع هسته ای ایران را تکرار کرد تا خاطرات هم راستا بودن وی با مقامات غربی در زمانی که دبیری شورای عالی امنیت ملی را بر عهده داشته ، زنده کند.

روحانی در بخشی از گفتگوی خود با اشاره به موضوع هسته ای ایران گفت: اگر روزی این مسئولیت (ریاست جمهوری) را بر عهده بگیرم حتما این روند (هسته ای) را تغییر می دهم یعنی می‌توانیم استراتژی و شیوه بهتری را انتخاب کنیم که حقوق مسلم ما حفظ شود و در عین حال بتوانیم مشکلاتمان را با دنیا حل کنیم. درست است که فناوری هسته ای حق مسلم ماست، اما بسیاری از موضوعات دیگر هم حق مسلم ماست. از جمله اینکه تحریم نباشیم، هم حق مسلم ماست، اینکه فشاری بر ملت ایران نباشد هم حق مسلم ماست. زندگی توام با آرامش و رفاه هم حق مسلم ملت ماست. ما می خواهیم به همه این حق ها برسیم و نه فقط یک حق مسلم.

روحانی در حالی خواستار تغییر در روند "مقاومت هسته ای" ایران است که مقامات آمریکایی نیز بارها به رویکرد مقاومت محور ایران اعتراض داشتند. 

باراک اوباما در جریان سفر اخیر خود به خاورمیانه اشاره به برنامه هسته ای ایران تهران اظهار داشت که ایران می‌تواند آینده‌ای متفاوت با امروز داشته باشد، اگر برنامه اتمی خود را متوقف کند.

رئیس جمهور آمریکا همچنین در پیام نوروزی خود با انتقاد از سیاست هسته ای ایران گفته بود: مردم ایران هم می توانند از مزایای اقتصاد آزاد و روابط با کشورهای دیگر جهان بهره مند شوند و هم می توانند در انزوای بیشتر فروروند. او خواستار آن شد که «به خاطر مردم ایران و جهان، رهبران ایران راه بهتر را انتخاب کنند.»

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز در پیام نوروزی خود که بی شباهت به پیام اوباما نبود، از رهبران ایران خواسته به تعهداتشان نه تنها در برابر جامعه بین‌المللی بلکه در قبال مردمشان عمل کنند.

وی گفت در صورتی که رهبران ایران به تعهداتشان عمل کنند ایران جایگاه مناسبش در جامعه ملت‌ها را به دست می‌آورد و افزود: «[در این صورت] مردم ایران می‌توانند به همان فرصت‌های و آزادی‌هایی دسترسی داشته باشند که مردم دیگر در سایر نقاط دنیا از آنها برخوردارند.»

منظور جان کری از تعهدات بین المللی اشاره به قطعنامه های شورای امنیت دارد که در نتیجه این قطعنامه ها ایران باید از تمام حقوق هسته ای خود دست بکشد و تاسیاست هسته ای خود را به حالت تعلیق در آورد.

روز استثنایی جک استروا چه زمانی بود؟ 
روحانی در حالی اظهارات اوباما و کری را تکرار کرده است که در زمانی که ریاست تیم مذاکره کننده هسته ای ایران را بر عهده او بود، درخواست های کشورهای غربی درباره برنامه هسته ای ایران را به شکلی که "تعجب" مقامات غربی را نیز به همراه داشت به اجرا می گذاشته است.

حتی توافقنامه سعدآباد تهران برای آن به امضای حسن روحانی درآمد تا او بتواند وزرای امور خارجه سه کشور را به دیدار خاتمی ببردد چرا که بدون امضای این توافقنامه آنها حاضر به دیدار با رئیس جمهور وقت ایران نمی‌شدند. 

جک استراو، وزیر امور خارجه انگلیس بعدها در کتاب خاطرات خود با اشاره به این موضوع، از حضور خود در کاخ سعد آباد تهران و امضای آن توافقنامه که تمام فعالیت های هسته ای را به تعلیق درآورد به عنوان یک روز "استثنایی" یاد می‌کند.

او در این باره نوشته است: «در اوایل اکتبر ۲۰۰۳ مذاکرات دیپلماتیک برای ما سه نفر به اندازه کافی پیش رفته بود تا موافق نشست مشترک در پایان ماه شویم. به عنوان وزیر، سفر به تهران استثنایی ترین تجربه ام بود. با دومینیک و یوشکا در اقامتگاه سفیر آلمان صبحانه خوردم تا برای مذاکره اصلی با ایرانی ها که با هدایت دکتر [حسن] روحانی بود، آماده شویم.»

وزیر خارجه بریتانیا که پیش از آن چهار بار دیگر به ایران سفر کرده بود به موقعیت مقر وزارت خارجه ایران در مناطق جنوبی شهر اشاره کرده و گفته که «دولت ایران تصمیم گرفته بود که این نشست در شمال پایتخت در مرکز دیپلماتیکی که با باغ خوبی احاطه شده بود، برگزار شود.»

خواست ایران در برابر توافق با اروپایی ها، حل و فصل صلح آمیز اختلافات و جلوگیری از حمله احتمالی آمریکا و ممانعت از ارسال پرونده ایران به شورای امنیت بود.

«نشست در اتاقی مستطیل شکل بدون نور طبیعی برگزار شد. درباره بسیاری از مفاد پیش‌نویس‌ بیانیه توافق شده بود؛ فقط دشوارترین مسئله [تعلیق غنی سازی اوارنیوم] کنار گذاشته شده بود. بحث دور میز جریان داشت، ایرانی‌ها امیدوار بودند که این ژیمناستیکِ کتبی که برای آن شهره عالم‌اند، بتواند ترکی در دیوار سفتِ ما سه نفر ایجاد کند.»

قرار بود بعد از دیدار سه وزیر اروپایی با حسن روحانی دبیرشورای عالی امنیت ملی ایران و سرپرست مذاکرات اتمی همگی به دیدن محمد خاتمی بروند.

«این برنامه با خوش‌بینی در جدول زمانی ساعت ۱۰ و نیم صبح گنجانده شده بود اما ساعت ۱۰ ونیم آمد و رفت و هنوز توافقی صورت نگرفته بود، به ویژه بر سر مورد حساس تعلیق غنی‌سازی اورانیوم. ناگهان دکتر روحانی اعلام کرد که وقتش است که همه برویم و رئیس‌جهمور را ببینیم.»

اما سه وزیر اروپایی به نوشته جک استراو از این پیشنهاد استقبال نکردند.

«ما سه نفر به یکدیگر نگاه کردیم. دیگر همدیگر را خوب می‌شناختیم. من گفتم اما چیزی وجود ندارد که به خاطرش برویم و دیدار کنیم. دومینیک گفت برنامه‌های کاری ما در هواپیما و فرودگاه آماده است و یوشکا گفت ما خیلی خوشحال می‌شویم که برویم به کارمان برسیم. توافق را به وقت دیگری موکول کردیم و همه از صندلی‌ها بلند شدیم. بهت و حیرت بر چهره طرف ایرانی‌ها نشسته بود. ایرانی‌ها را دیدیم که رفتند دور هم جمع شدند. دکتر روحانی و دیگر مذاکره‌کنندگان شروع به تلفن زدن کردند- به تصور ما با مقامات ایرانی تماس می‌گرفتند.»

وزرای اروپایی به روایت جک استراو در این لحظات به باغ سعدآباد رفته بودند. «ما کمی پلیکیدیم، بعد برای تنفس به باغ زیبا [سعدآباد] رفتیم. در نهایت، به داخل دعوت شدیم. طفره رفتن‌های شفاهی جای خودش را به مذاکره جدی و سختِ قدیمی داد. نتیجه، بیانیه تهران بود.»

سفیر سابق ایران در ایتالیا نیز می‌گوید : یادم هست که در گفت‌وگوهای سعدآباد، استراو وزیر خارجه انگلیس در زمان استراحت پس از مذاکرات، جلوی وزیر خارجه وقت ایران مثل یک فاتح در برابر کسی که الآن تسلیم شده، عمل کرد و پای خود را روی میز دراز نمود. 

در ادامه توافق سعد آباد، غرب یک گام دیگر هم جلو آمد و توافق نامه بروکسل از سوی حسن روحانی پذیرفته شد. بر اساس این توافق که تنها ۴ ماه بعد از توافق سعد آباد به امضا رسید ایران موظف شد مونتاژ و آزمایش سانتریفیوژ‌ها وهمچنین ساخت داخلی قطعات سانتریفیوژ به تعلیق درآورد. در ادامه سریال واگذاری نادیده گرفتن حقوق مردم ایران توسط تیم هسته ای ایران که ریاست آن را روحانی به عهده داشت، تقریبا ۹ ماه بعد از توافق نامه بروکسل، این بار سیروس ناصری از نزدیکان روحانی به همراه سفیران وقت ایران در پاریس، لندن و برلین در پاریس با طرف غربی رو در رو هم قرار گرفتند. مفاد این توافق نامه نشان داد غرب در مواجه با ایران فرا‌تر از موضوع هسته‌ای می‌اندیشد و با نگاه سیاسی به این موضوع می‌نگرد.

مفاد توافق نامه پاریس به این شرح است: یادآوری توافق سعدآباد، گسترش دامنه تعلیق به کلیه فعالیت‌های اتمی ایران. اروپا نیز اعلام آمادگی کرد تا برای پذیرش درخواست ایران در عضویت سازمان تجارت جهانی تلاش کند. 
عملکرد روحانی و تیم مذاکره کننده هسته ای کشور در زمان اصلاحات به گونه ای بود که تونی بلر وزیر وقت خارجه انگلستان در سخن تامل برانگیزی اعلام کرده بود: «میوه اشغال عراق را از دستان "حسن روحانی" - دبیر وقت شورای امنیت ملی ایران» دریافت کرده است.

روند عقب نشینی مسئولان هسته‌ای وقت، از حقوق مردم ایران و حریص‌تر شدن غرب برای تصاحب این حقوق البته آنزمان با واکنش صریح رهبر معظم انقلاب روبرو شد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای دی ماه سال ۱۳۸۶ در دیدار دانشجویان استان یزد با اشاره به فرایند عقب‌نشینی در برابر خواسته‌های هسته‌ای دشمن در «چند سال قبل» فرمودند: البته این فرایند به ملت ایران و افکار عمومی جهان نشان داد که وعده‌های غرب توخالی است چرا که تعلیق موقت و داوطلبانه ایران، با سوءاستفاده دشمنان در حال تبدیل شدن به حذف فعالیتهای هسته‌ای در کشور بود که بنده‌‌ همان موقع تأکید کردم اگر روند مطالبه پی در پی طرفهای هسته‌ای ادامه یابد وارد میدان می‌شوم که این کار انجام و روند توقف فعالیتهای هسته‌ای به روند پیشرفت هسته‌ای تبدیل شد.

تیم هسته ای دولت خاتمی که ریاست آن را حسن روحانی بر عهده داشت در حالی تمام حقوق هسته ای ایران را نادیده گرفت، که سیروس ناصری از اعضای ارشد این تیم، در سال 85 پس از آنکه اتهام جاسوسی وی مطرح شد از کشور متواری گشت و حسین موسویان از دیگر اعضای این تیم نیز به دلیل اتهامات امنیتی محکوم شد و البته به آمریکا سفر کرد.

با این حال، در حال حاضر و در زمانی که احتمالا حسن روحانی گمان می کند مردم حافظه تاریخی کوتاه مدت خود را از دست دادند، وی همانند مقامات غربی میکوشد موضوع تحریم ها را با موضوع هسته ای ایران پیوند زند و کوتاه آمدن ایران از حقوق هسته ای را مترداف با افزایش رفاه و آرامش برای مردم ایران می‌داند!

رهبر معظم انقلاب: بمجرد عقب نشینی ، طلبکاری غرب شروع می شود 

این در حالی است که مقام معظم رهبری بهمن ماه سال گذشته برخورد آمریکا و غرب در قبال موضوع هسته ای ایران را "سیاسی" دانسته اند: "در موضوع هسته ای ایران، ‌بحث بر سر سلاح هسته ای نیست، ‌بلکه آنها می خواهند مانع حق قطعی و مسلم ملت ایران در غنی سازی هسته ای و استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای شوند که البته در جلوگیری از ملت ایران موفق نخواهند شد و این ملت کار خود را براساس حق صریح خود  انجام خواهد داد."

ایشان در بخش دیگری از فرمایشات خود با استناد به رفتار و گفتار ‌دولتمردان امریکایی، آنان را افرادی غیرمنطقی، دارای حرف و عمل متناقض و روحیه زورگویانه دانستند و خاطرنشان کردند: امریکاییها توقع دارند که دیگران در مقابل حرفهای غیرمنطقی و زورگویی های آنها تسلیم شوند، همانطور که برخی تسلیم شده اند اما ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی تسلیم شدنی نیست زیرا منطق، توانایی و اقتدار دارد.

رهبر معظم انقلاب همچنین در سخنان خود در هفتم خرداد سال 1382 و در دیدار نمایندگان مجلس ششم، پس از مطرح شدن نامه معروف به جام زهر که در این نامه برخی نمایندگان دوم خردادی از رهبر انقلاب خواستند که از حقوق ایران به ویژه حق هسته ای کوتاه بیایند، فرمودند: "دشمن، سیاسى و سیاستمدار است؛ مغزِ طراحِ سیاسى دارد، فکر مى‌کنند که چه‌کار باید بکند. یکى از طرّاحیها این است که حرف آخر را اول نزنند؛ آرام‌ آرام و بتدریج طلبکارى ایجاد کنند و طرف مقابل را وادار به عقب‌نشینى کنند. به مجردى که عقب‌نشینى کردید، طلبکارى دیگرى شروع خواهد شد.  حالا بعضیها مى‌گویند چیزى بدهیم، یک چیزى بگیریم! بدهیمش درست است، بگیریمش درست نیست؛ هیچى نخواهند داد."

به نظر می رسد با توجه به مشخص بودن سیاست های کلان جمهوری اسلامی و همچنین حساسیت رهبر معظم انقلاب و مردم ایران به حقوق هسته ای ، "حمایت از برنامه هسته ای ایران" با توجه به ابعاد مختلفی که دارد و همچنین صیانت از حق هسته ای مردم می تواند معیار مناسبی برای سنجش کاندیداهای ریاست جمهوری باشد. 

آیا حسن روحانی، امضا کننده قرارداد "سعدآباد تهران" و تفکری که حامی وی است بر اساس این معیار نمره قبولی می‌گیرد؟